Waarom om hulp vragen zo moeilijk is
‘Ah joh, laat mij maar even’.
‘Nee hoor, hoeft niet, komt goed’.
‘Oh, dat kan ik wel zelf hoor’, doe jij maar je ding.’

En zo heb je alles weer op je schouders genomen en voor je het weet doe je het weer in je eentje. Totdat je voelt dat het wel heel veel is allemaal. En heel alleen.

Hoe komt het dat we alles zelf doen?
De antwoorden hierop liggen op meerdere lagen:

• De laag van zwangerschap en geboortetrauma.
• De manier waarop je opgegroeid bent en op welke mate je ouders fysiek en emotioneel beschikbaar waren.
• De overtuigingen die je ontwikkeld hebt door oud zeer; moeilijke en pijnlijke ervaringen in je kindertijd.

De keuze om alles zelf te doen is gebaseerd dus op allerlei ervaringen en boodschappen die je gekregen hebt in je vroegste kindertijd.

Trauma tijdens zwangerschap
Alles zelf doen als volwassene kan een reactie zijn omdat je een alleen geboren tweeling bent. Je weet niet beter dat je er alleen voor staat wanneer je tweelinghelft jou voor jouw gevoel alleen achterliet. Aan de andere kant van het levenswiel besloot je om samen te komen, wanneer een van de twee in de buik overlijdt, dan is de impact groot. Eenzaamheid, gevoelens van verlies, verdriet maar ook boosheid zetten zich meteen vast in je lijf. Overtuigingen als ‘ik moet alleen verder, ik kan toch niet op de ander rekenen’, maken dat je alles zelf gaat doen.  Maar ook een moeder die ziek was tijdens de zwangerschap, niet kon verbinden maakt dat je toen al ‘in je eentje moest groeien’. De basis is dan gelegd, want je moeder zal er na de geboorte niet ineens dan wel zijn geweest.

Impact van geboorte
Wanneer je als kleintje er moeizaam uitkomt en je moet vechten om geboren te worden, dan kan daar het gevoel bijkomen ‘er is niemand die me helpt, ik moet het alleen doen’. Soms wordt een kindje gehaald met spoedkeizersnede, tang of pomp na een (te) lange strijd. Dan kan er of een afhankelijkheid ontstaan, want je hebt ervaren dat je op het meest moeilijke moment verlost wordt en dus een ander nodig had. Of je ontwikkelt een tegenreactie; bewijzen dat je het zeker wel zelf kunt. Met een beetje pech, en dat zie ik vaker, heb je ze allebei. Dat levert een innerlijke strijd op omdat je van de ene kant voelt het absoluut zelf te willen doen want opgeven is geen optie, maar ook in de paniek schiet omdat je voelt echt hulp nodig te hebben omdat het anders fout gaat. Een patstelling, die behoorlijk machteloos voelt.

Het effect van afwezige ouders
De wijze waarop je ouders fysiek en emotioneel beschikbaar waren, zorgt voor wel of geen basisveiligheid en vertrouwen of je op een ander kunt rekenen. Hoe minder beschikbaar ouders zijn, hoe meer een kind ervaart er alleen voor te staan. Een kind wordt dan niet alleen ontzettend goed in alles zelf doen, maar durft uiteindelijk ook niet meer te vertrouwen uit angst voor afwijzing en teleurstelling.

Oud zeer
Ervaringen als kind die moeilijk en pijnlijk waren zijn algauw te groot voor een kind. Zo klein als je bent ‘bedenk’ je een manier van overleven en zo ontwikkel je je patronen en overtuigingen over jezelf. De meeste ervaringen gaan over:

• Niet krijgen wat je nodig hebt zoals onvoorwaardelijke liefde en erkenning.
• Niet weg kunnen uit een moeilijke situatie; ruzies waar je als kleintje bijvoorbeeld bij bent of zelf niet goed behandeld worden en niet weg kunnen omdat je te klein bent.
• Gemis van basis- en emotionele veiligheid, omdat ouders teveel met zichzelf in de knoop zitten.

Het ene kind komt in de ‘laat-maar’-modus terecht, het andere kind vecht verder in zijn of haar eentje. Je trekt alles naar jezelf toe, vraagt geen hulp meer omdat je dat afgeleerd bent en niet weer teleurgesteld wilt worden. Je duwt inmiddels de ander misschien wel weg. Verbinden gaat hierdoor steeds moeizamer en de eenzaamheid die je zo goed kent als kind zet zich voort, zonder het besef dat je dit zelf creëert.

Hulp vragen bevestigt de pijn
Wanneer jouw ervaringen en overtuigingen dus gebaseerd zijn op angst, gebrek aan vertrouwen, veiligheid en liefde, dan zal hulp vragen die angsten juist aanwakkeren. Het risico op herhaling van de pijn van toen is te groot. Je beschermt jezelf door het zelf te blijven doen. Maar uiteindelijk loop je hierop leeg, recht op een burn-out af.

Wat jij jezelf ontneemt
Door alles zelf te doen ontneem je jezelf de kans om gedragen te worden, te ervaren dat je de moeite waard bent om geholpen en dus geliefd te worden. Je houdt jezelf weg bij een liefdevolle verbinding en blijft dus overleven. Je ontneemt jezelf het vertrouwen je over te geven aan de ander. De ander kan dit niet voor je oplossen, je hebt dit in jezelf te vinden. Dat is de enige manier wanneer je inmiddels volwassen bent.

‘Controle is een antwoord op angst.
Hoe groter je angst, hoe meer grip je houdt op alles, hoe minder je uit handen durft te geven, laat staan jezelf.’

Toen ik nog dacht
Dat ik gedragen werd
Omdat ik ik was

Stond ik open
Voor alles
Gaf me over
Aan de armen
Van de ander

Toen ik nog hoopte
Dat die armen
Me zouden blijven dragen
Op moeilijke momenten
Me zouden koesteren
Wanneer ik me alleen voelde
Bleef ik nog uitreiken
Naar alles om me heen

Toen ik besefte
Dat ik in lege armen achterbleef
Een eigen bodem moest zoeken
Onder mijn wankele kleine voetjes

Trok ik me terug
Werd het stil en leeg
Om me heen
En vanbinnen

Toen ik niet anders kon
Dan in mijn eentje verder
Omdat de pijn
Van toch weer niet
En zie je wel
Te groot werd

Werd ik sterker
Dan goed was
Kwam ik verder
Dan ik dacht
Hield ik het langer vol
Dan nodig
En verloor mijn ik

Jij was het
Die me liet zien
Dat mijn ik voldoende was

Jij was het
Die me liet voelen
Dat mijn gedachtes
Leven in toen
En mijn gevoel
Het nu voorbij laat gaan

Jij was het
Die me liet ervaren
Dat er een bodem
Onder mijn voeten lag
Die ik met elke stap vooruit
Elke voorzichtige uitreiking
Zelf gecreëerd had

Jij was het
Die me liet zien
Dat fout gaan
Niks anders is
Dan vertrouwen
Het komt wel goed

Jij bent het
Die ik al die tijd al miste
Alleen liet
Zonder dat ik het wilde

Het was jij
Al die tijd
Mijn kleine ik
Die me dit liet zien

Ik zie je weer
Draag en koest je weer
Zoals ik zelf
Gedragen en gekoesterd
Had willen worden

Ik ben niet alleen
Hoef niet meer alleen
Samen gaan we verder
Jij en ik
In verbinding met alles
En iedereen
In liefde voor onszelf


6 tips hoe je kunt stoppen met alles alleen doen

1. Laat de controle los. Stel jezelf de vraag: ‘Wat is het ergste dat er kan gebeuren wanneer ik dit niet oplos of doe?’. Controle is dus een antwoord op angst. Waar ben je bang voor? Deze vragen helpen bij het meer loslaten.
2. Wie vertrouw je op dit moment het meeste? Begin bij die persoon met kleine stapjes. Je hoeft niet meteen je hele leven uit handen te geven. En besef dat je het waard bent om geholpen te worden.
3. Doe ‘innerlijk kind-werk’. Heel jouw oud zeer, de redenen waarom je alles maar alleen bent gaan doen en nog steeds doet. In mijn vorige blog heb je kunnen lezen hoe dat heeft kunnen ontstaan.
4. Werk aan de liefde voor jezelf. Begin bij goede zelfzorg, dat leidt uiteindelijk vanzelf naar zelfliefde. En zelfzorg in dit geval gaat over niet alles alleen hoeven doen. Hoe zou het zijn te voelen dat er wel iemand voor je is? Allereerst moet jij er voor jezelf zijn, want jij bent degene die besluit ‘dit heb ik nodig, dit is beter voor mij’. Wees lief voor jezelf.
5. Onderzoek je geboorte. In mijn vorige artikel omschreef ik op welke lagen het gedrag van alles steeds maar zelf doen ontstaat en je geboorte is er een van. Hoe was de zwangerschap en de geboorte zelf, wat waren je ervaringen als kleintje? Hier ligt het eerste antwoord waarom je alles zelf bent gaan doen. Weten hoe je geboren bent maakt dat je vanuit compassie voor jezelf al ander gedrag kunt gaan uitproberen.
6. Besef dat je niet kunt falen. Hulp vragen zal, wanneer je tot nu toe niets anders doet dan alles zelf doen, een enorme stap voorwaarts zijn in je groei. Dat is dus heel iets anders dan falen. Het is alleen jouw ‘oude brein, gestuurd door oud zeer en overtuigingen’ die denkt dat je faalt wanneer je om hulp vraagt. Wat zou je tegen een vriendin zeggen als zij zegt: ‘Jeetje, wat faal ik toch weer als ik om hulp vraag!’…..Precies.

Klaar met alles zelf doen?!

Wil je meer zicht krijgen op de angsten die hier aan ten grondslag liggen, jou steeds belemmeren?

Vraag dan een gratis ‘Recht naar je kern-sessie’ aan.

Luister je graag nog even alles na? Hier vind je de podcast.